Samarkand, Uzbekistan, de stad met de eeuwige roem van de zijderoute. In de bloeitijd, toen alle handel nog door de stad werd vervoerd, was er genoeg geld om Koran-scholen op te richten. De fantastische blauwe koepels van die medressa's hebben ons naar Samarkand gelokt. Het was een goede keus van ons om te gaan. Want de medressa's zijn weliswaar tot museum verworden, ze zijn nog altijd adembenemend mooi. En de mensen hier zijn ongelooflijk vriendelijk. Op straat worden we aangesproken door een meisje dat in Amerika mag gaan studeren. Ze wil van alles weten en haar vriendin snapt niets van haar Engels. Op de markt spreken ze Russisch, en zijn ze eveneens gastvrij. We krijgen een beetje saffraan als souvenir, en terwijl de handelaar het aan ons geeft, legt hij zijn hand op zijn hart. Ernaast kopen we pinda's in een suikerlaag. "Eto, Samarkandi Snickers", prijst de verkoper zijn waar aan. De heren in beeld verkopen pasta. Voor 75 sum per kilo. Da's niet duur, want voor een dollar krijg je 130 sum bij de bank. Of 165 in een hotel, of 485 op de zwarte markt. Inderdaad daar staat een vier.

	Osh, Kirgizië, de eerste kraam van een langgerekte markt. Slechts een deel van deze waar is voor toeristen bedoeld. Bijvoorbeeld de miniatuur yurt in haar handen, de traditionele vilten woning van het nomadenvolk. Nog altijd in gebruik, van hoog in de bergen tot ver in de Mongolische steppen. Stalin heeft de landen hier verdeeld, zodat Oezbeken in Kirgizië wonen en Kirgiezen in Oezbekistan. De Kirgiezen dragen de hoge vilten hoeden nog veel, hoewel de jongeren er de voorkeur aan geven blootshoofd rond te lopen of met een honkbalpet. De oudere Oezbeken dragen lage, platte hoedjes van katoen. De dames zien er prachtig uit, nietwaar? Ik heb de foto in drievoud naar ze opgestuurd. Dat was de prijs die ze vroegen voor het maken van de foto.

	In Bishkek, de hoofdstad van Kirgizië, heet de beste markt Osh Markt. Gekke plaats, veel beton, hekken die op slot zijn waar je een vluchtweg verwacht. Er wordt van alles verhandeld, van dikke vilten vloerkleden tot kaartspellen met de Titanic erop. Dat is de ene helft van de markt. De andere helft is voor voedsel. Prima eten overal. De meisjes op de foto weerspiegelen de bevolking van Kirgizië erg goed: links één met een Turks uiterlijk, rechts meer Kazachstaans of Mongolisch. De meisjes verkopen brood; de dekens gaan de uitdroging tegen. De versieringen in het deeg zijn bij elke bakker weer anders, als uiting van hun vakmanschap.

	Bishkek, Kirgizië. Waar wij ook kwamen in Centraal Azië, er waren altijd meloenen in overvloed. Watermeloenen, suikermeloenen, honingmeloenen, alle van formidabele afmetingen. Deze verkoper stond een blok bij de Chinese ambassade vandaan. Achteraf verbaas ik me erover dat ik tijdens de vele uren voor de ambassade niet even een meloen ben gaan kopen. Dan had ik de tijd kunnen doden door meloen te eten met de vele lotgenoten. In Oezbekistan sprak ik een jongen die in Londen studeerde. Hij zag wel een markt voor de meloenen in Engeland. Dus had hij een paar proefmonsters meegenomen. Eén in de bagage en één in de cabine. Die in de bagage was uit elkaar gespat, de ander bleek toch een maatje te groot voor de Engelse markt.

	Peshawar, Pakistan. Deze plek, Khyber Bazar, is geregeld op tv geweest de afgelopen tijd, met beelden van protesten van fundamentalisten. Daar was in 1999 geen sprake van. Wel een fascinerende plaats, waar de vrouwen plots hun burqa's over hun gezicht trekken als ik mijn fotocamera te voorschijn haal. Als spoken snellen ze over de markt. De verkoper in beeld verkoopt waarschijnlijk tabak. Wellicht verkoopt hij ook betelnoot en andere genotsmiddelen, ik heb er niet naar gevraagd. De hennakleurige baard, dat was mijn reden voor de foto. Ik heb hem een afdruk gestuurd.

	Khao San Road, Bangkok, het toeristengetto. Overdag kun je er bijna niet lopen, zoveel kraampjes staan er aan de rand van de straat. Daarnaast staan dan weer de winkels, hotels, restaurants en internetcafés. 's Avonds is het wat rustiger op straat, en verschijnt deze vrouw ook met haar rijdende keuken. Alles is supervers, zonder besmettingsgevaar van vlees en snel klaar. En het is nog goedkoop ook: een kwart dollar. Hier kan geen restaurant tegen op.